Wypalenie zawodowe – definicja, objawy, skutki, jak sobie radzić
Wypalenie zawodowe – co to jest?
Wypalenie zawodowe to chroniczne zmęczenie związane ze stresem zawodowym. Praca przestaje przynosić satysfakcję, a zaczyna być źródłem niezadowolenia, frustracji oraz braku równowagi w całym życiu. Psychiczne napięcie jest tak duże, że nawet w domu nie da się odpocząć, ponieważ myśli wirują wokół obowiązków pracowniczych. Niestety syndrom wypalenia zawodowego dotyka całe rodziny zatrudnionych oraz ich przyjaciół. Osoby, które nie potrafią skupić się na czymś innym niż praca, zrywają znajomości oraz przyjaźnie, ponieważ zwyczajnie nie mają na nie czasu.
Wypalenie zawodowe – objawy
Do najczęstszych objawów wypalenia zawodowego należą:
- brak satysfakcji z pracy,
- zerwanie kontaktów z przyjaciółmi i znajomymi,
- brak czasu dla rodziny,
- wahania nastrojów, negatywne podejście do życia,
- chroniczne zmęczenie,
- problemy ze snem,
- niskie poczucie własnej wartości,
- skłonności do używek.
Osoby, które są wypalone, często wykonują swoje obowiązki dwa razy dłużej, czując przy tym bezsensowność sytuacji. Często zostawanie po pracy i tak do niczego nie prowadzi, bo wszystko, co zostanie zrobione, jest złe. Brak motywacji do pracy i niechęć do spędzania czasu ze współpracownikami to kolejne symptomy.
Jednym z naukowców, którzy od lat zajmują się tematyką wypalenia zawodowego, jest Christina Maslach. Badaczka wyodrębniła 3 fazy wypalenia. Pierwszy z nich to wyczerpanie emocjonalne wiążące się z poczuciem wyeksploatowania zawodowego i brakiem sił na regenerację. Kolejny etap polega na dystansowaniu się do współpracowników i cynicznym podejściu do życia. Na końcu zatrudnieni czują, że ich kompetencje są zerowe, nie mają żadnej kontroli nad swoją karierą, nie potrafią dostrzec swoich sukcesów.
Skutki wypalenia zawodowego
Skutki wypalenia zawodowego mogą być niebezpieczne. Przede wszystkim pojawiają się problemy zdrowotne: bóle głowy, obniżona odporność, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, zwiększa się zachorowalność na nowotwory. Stan psychiczny pracowników pogarsza się. Chorują na depresje, nerwice oraz załamania nerwowe. Powoduje to coraz częstsze absencje w pracy.
Wypalenie zawodowe – jak sobie radzić?
Obecnie wypalenie zawodowe traktuje się jak chorobę, z którą należy walczyć. W wielu przypadkach potrzebna będzie profesjonalna pomoc. Terapeuci i psychologowie prowadzą specjalne terapie dla osób dotkniętych tym syndromem. Czasami specjaliści zalecają dłuższy urlop, który pomoże nabrać dystansu i pozwoli odzyskać równowagę psychiczną. Dla niektórych pracowników dobrym rozwiązaniem będzie zmiana pracy.